Interview met Martin Jansen.
Verschenen in het Zozijn Magazine
Hij tuiniert al zolang hij op De Lathmer woont en dat is in elk geval meer dan veertig jaar. Onder zijn handen bloeien de bollen in zijn tuin en verschijnen heuse kastanjebomen op de plaats waar hij zijn zelf gevonden kastanjes in de grond heeft gestopt.
Zeventig jaar is hij. Goed praten kan hij niet, maar zij twinkelende ogen verraden een vrolijk karakter. Handig manoeuvreert hij met zijn elektrische rolstoel door zijn huis aan de Kieftestraat op het landgoed De Lathmer.
Hij vindt het duidelijk leuk dat ik gekomen ben om met hem te praten over zijn grote passie: tuinieren. Omdat praten hem niet makkelijk afgaat, gaat begeleidster Astrid Otten mee om – indien nodig – te ondertitelen. Een handige combinatie omdat Astrid ook als fotografe betrokken is bij het Zozijnmagazine.
Verbrande knieën
Zijn tuingereedschap staat achter het huis. Met zorg zoekt hij een schoffel uit en dan kunnen we op weg naar zijn tuin. Ik vraag of we ver moeten lopen. Daar moet hij wel om lachen. Maar nee, ver is het niet, achter op het terrein. Het is een heerlijke voorjaarsdag, dus de wandeling op het prachtige Lathmerterrein is bepaald geen straf. Martin wijst op pas geschoffelde randjes langs de gazons. ‘Dat doet hij ook,’ verduidelijkt Astrid. ‘’s Avonds na het eten gaat hij met zijn schoffel op pad en houdt alle perken op het landgoed bij. Als het mooi weer is in korte broek, hij heeft al de nodige keren zijn knieën verbrand.’
Echte kastanjebomen
Martin vertelt dat hij kastanjebomen heeft in zijn tuin. In het najaar zoekt hij kastanjes en een aantal daarvan heeft hij in zijn tuintje in de grond gestopt en daar komen nu echte kastanjebomen uit. ‘Hoeveel bomen heb je nu dan?’ ‘Vier, ’ meldt hij trots; vier bomen staan er in zijn tuin.
En dan zijn we bij zijn tuin, vlakbij het Activiteitencentrum. En ja, vier kastanjetakken steken er uit de grond. Ze zijn nog niet heel groot, maar zitten volop in knop. Dat worden vast prachtige kastanjebomen.
Martin heeft bollen meegenomen en zal mij laten zien hoe hij bollen plant. Een schop is hij vergeten, maar dat is geen probleem want die kan hij wel even lenen. Terwijl Astrid een schop gaat halen, begint Martin met schoffelen. ‘Hard,’ constateert hij, als blijkt dat het bijna onmogelijk is om de schoffel de grond in te krijgen omdat de grond na de winter erg hard is. Afgelopen zaterdag is hij voor het eerst weer aan de slag gegaan, maar het valt nogal tegen. Hij moet veel kracht zetten om het harde zand een beetje los te krijgen.
Martin doet zó veel, hij is alleen maar meer gaan doen de laatste jaren
‘Hij doet alles zelf,’ zegt Astrid, als ze terug is met de schop. ‘Hij heeft het zelfs gepresteerd om ooit uit een weiland hiernaast een paardenvijg op te halen omdat hij vond dat zijn tuintje wel wat mest kon gebruiken. Ondanks zijn enorme lichamelijke beperkingen is hij motorisch heel sterk. Én handig. Want hij kan gaatjes in de grond prikken en daar bolletjes of zaadjes in laten vallen. Sinds drie jaar werkt hij dan ook twee dagen per week in de Kruidentuin in Twello. Waarom pas drie jaar? Tja, vroeger was er niet zoveel keus. Tegenwoordig leggen we veel meer mogelijkheden voor aan onze cliënten. En laten we ze aangeven wat ze graag zouden willen. Martin vindt het heel fijn om daar te werken. Hoe ouder hij wordt, hoe actiever. Op maandag en woensdag is hij te vinden in het creatiefatelier, waar hij graag tekent. Dinsdag en donderdag werkt hij in de Kruidentuin. Vrijdags is hij vrij, maar dan is hij vaak met de schoffel in zijn eigen tuin of ergens anders op het terrein te vinden. En dan doet hij ook mee aan allerlei vrijetijdsactivciteiten. Morgen doet hij mee aan de Playbackshow.’
‘Frans Bauer’, glundert Martin, ‘ik doe de regenboog van Frans Bauer. Kom je ook?’, vraagt hij.
Positieve levenshouding
Het plezier straalt van hem af als Astrid foto’s van hem maakt. Gewillig schoffelt hij een stukje grond dat eigenlijk niet bij zijn tuintje hoort, maar waar wel de zon mooier op schijnt. En ja, hij wil ook nog wel een keertje extra met de gieter op de foto als wij dat nu zo graag willen. Met zijn vrolijke, vriendelijke gedrag en twinkelende ogen dwingt hij respect af voor de manier waarop hij in het leven staat.
Tussen de bedrijven door is hij er in geslaagd een gat in de harde grond te graven. Daarvoor zijn we hier uiteindelijk gekomen. De bollen – lupines – worden voorzichtig in de grond gelegd en bedekt met een laagje zand. De overgebleven bollen gaan weer in een mandje dat aan zijn rolstoel hangt. Die zijn voor een volgende keer. Als de grond niet zo hard is.
